سفره عقد ایرانی
یکی از سنت‌های قدیمی و مهم در فرهنگ و تمدن ما ایرانیان، سفره عقد ایرانی است. این مراسم زیبا و پرشور به عنوان رویدادی مهم و خاطره‌انگیز در زندگی عروس و داماد به شمار می‌رود و از دیرباز جایگاه خود را در فرهنگ ایرانی حفظ کرده است. با ما همراه باشید تا با تاریخچه سفره عقد از گذشته تا به امروز، آشنا شویم.
تاریخچه و فلسفه سفره عقد ایرانی چیست؟
منشا سفره عقد در ایران به دوران ایران باستان و قبل از اسلام و دوره‌ی زرتشتیان برمی‌گردد. در واقع بسیاری از تاریخ نگاران معتقدند که پیدایش سفره عقد ایرانی به زمان اسکندر مقدونی برمی‌گردد؛ زمانی که اسکندر و بسیاری از لشگریانش با زنان ایرانی ازدواج کرده و به رسم زرتشت، سفرۀ عقد پهن می‌کرده‌اند.
سفره عقد ایرانی به عنوان نمادی از بخت، برکت و جلب خوشبختی زوجین پهن می‌شده و زنان و مردان زیادی با پیروی از آیین زرتشت با یکدیگر پیوند می‌بستند. داخل این سفره 6 ظرف شامل گردو، فندق، بادام، نان، نبات و تخم مرغ قرار می‌دادند که هرکدام نمادی از بخشی از زندگی آیندۀ زوج به شمار می‌رفته است. گستردن سفره عقد ایرانی، نوعی تبریک و آرزوی خوشبختی برای دختر و پسر جوانی است که با یکدیگر پیوند ازدواج می‌بندند.
سفره عقد در زمان زرتشت چگونه بود؟
جالب است بدانید در زبان فارسی کلمه «عقد» به معنای بستن پیوند و گره زدن است و همینطور کلمه «عروس» به زبان اوستایی به معنی سفید است. در زمان زرتشتیان، سفره عقد روی زمین و به سمت خورشید پهن می‌شده تا خوشبختی عروس و داماد را تضمین کند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید مراسم عقد باید در روشنایی روز و در برابر نور آفتاب برگزار می‌شده است.
در آیین زرتشت به این سفره «گواه» می‌گفتند. سفره عقد زرتشتی از جنس ترمه و به رنگ سبز بوده که نمادی از حیات و جاودانگی زندگی مشترک عروس و داماد است.
سفره عقد ایرانی چگونه به رسم تبدیل شد؟
بعد از ظهور اسلام در ایران سفره عقد ایرانی، هویت اسلامی به خود گرفت و دستخوش تغییراتی از جمله گذاشتن قرآن بر روی سفره عقد شد. همچنین رنگ سفره نیز به سفید تغییر پیدا کرد که هم نمادی از خلوص و پاکی زندگی است و هم به دلیل هماهنگی با لباس سفید عروس، زیبایی بیشتری به فضای مراسم عقد می‌دهد.
مراسم عقد زرتشتی به چه صورت بوده است؟
پیش از ظهور اسلام، لباس عروس و داماد، پیراهنی بلند و چین‌دار بوده که نمادی از معصومیت و پاکی زوج است. ظاهر دختر و پسر با آویزان کردن ریسه‌های گل بر گردنشان زینت می‌یافته و با نشاندن خالی بر روی پیشانی، پیوند آن دو نمایان می‌شده است. چیزی که در این بین جالب توجه است، شکل خال‌ها است. خال عروس به شکل ماه و خال پیشانی داماد به شکل خورشید بوده و نمایی از پیوند شب و روز را نمایش می‌دهد. این مراسم هنوز هم در کشورهایی با فرهنگ باستانی‌تر (مانند هند و پاکستان) برگزار میشود.
پس از پهن کردن سفره عقد ایرانی، عروس و داماد را روبه‌روی یکدیگر نشانده و پارچه‌ای به شکل دیوار بین آنها آویزان می‌کرده‌اند. سپس دو سر پارچه به پایه‌های صندلی عروس و داماد گره می‌خورده که به «نکاح» یا «یگانگی» معروف بوده است. پس از این کار، به‌وسیله ریسمانی نرم دست راست زوج را به یکدیگر متصل کرده و 7 مرتبه می‌چرخانده‌اند.
با بستن ادامۀ ریسمان به دور گرۀ نکاح، پیوند دست‌ها تکمیل شده و پیوند جدانشدنی زوج را نمایان می‌کرده است. درنهایت با برانداختن پرده، دختر و پسر چهرۀ یکدیگر را می‌دیدند و به عنوان زن و شوهر شناخته می‌شدند.
انواع سفره عقد ایرانی
امروزه، سفره عقد ایرانی انواع مختلفی دارد که میتوانید متناسب با مراسمات خود از آنها استفاده کنید. البته وسایل سفره عقد و نماد آن ها در همۀ انواع آن یکسان است؛ اما میتوانید به فراخور قومیت و نوع مراسم خود، برخی از آنها را حذف کرده یا با اجزای دیگری جایگزین کنید.
سفره عقد مدرن و لوکس
امروزه سلایق افراد در چیدن سفره عقد به سمت مدرن شدن رفته و دیزاین و سفره آرایی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در سفره عقد مدرن، نورپردازی از اهمیت بالایی برخوردار است و جلوه‌ی خاصی به سفره می‌بخشد. استفاده از ظروف کریستالی و رنگ‌های پویا و تند، زیبایی و درخشش سفره عقد را دو چندان میکند. همچنین دیزاین گل و شمع، یک سفره چشم نواز و لوکس را پیش چشم عروس و داماد به نمایش درمی‌آورد.
سفره عقد سنتی
ویژگی اساسی سفره عقد سنتی، سادگی و عدم تجمل‌گرایی آن است. در این نوع سفره عقد، از تور ساده و یا پارچه‌های قلم کاری شده استفاده میشود و دیگر از دیزاین‌های لوکس و لاکچری یا ظرف‌های گران قیمت خبری نیست. سفره عقد کلاسیک ایرانی اغلب در محضرها آماده است تا حین جاری شدن خطبه مکان زیبایی برای عروس و داماد فراهم باشد.
سفره عقد مینیمال
این نوع سفره عقد نه تجمل‌گراییِ نوع اول را دارد و نه عناصر سنتی همانند ترمه دوزی را شامل میشود؛ بلکه با استفاده از گل‌های تک‌رنگ و به دور از رنگ‌های تند دیزاین میشود. رنگ‌هایی که در طراحی سفره عقد مینیمال کاربرد دارد، معمولا پاستلی هستند و آرامش را منتقل می‌کنند. البته بیشترین رنگی که در سفره عقدهای مینیمال استفاده میشود، همچنان رنگ سفید است. در این مدل از سفره عقد ایرانی، ظرف‌های ساده، شیشه‌ای و مروارید به سفره عقد زیبایی می‌بخشند.
برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره تماس های 09179130177و 09363798857تماس بگیرید